کتاب بانکداری اسلامی2

پژوهش‌های حوزه پول و بانکداری اسلامی در سه دهه اخیر، نشان می‌دهد عمده تمرکز محققان بر «بانکداری تجاری اسلامی» بوده و دیگر فعالیت‌های بانک مرکزی، مانند رابطه این بانک با دولت، سایر بانک‌ها و عموم مردم از منظر اسلامی، پژوهش‌های بسیار کمی را به خود اختصاص داده است؛ در حالی که اثرگذاری فعالیت‌های بانک مرکزی در زندگی عموم مردم، بسیار بیشتر از بانک‌های تجاری است و به همین دلیل، اسلامی بودن فعالیت‌های بانک مرکزی اهمیت بیشتری دارد.

بر این اساس، جلد دوم این اثر با پرداختن به مسئله «بانکداری مرکزی اسلامی»، می‌کوشد پس از تبیین مبانی نظری فعالیت‌های بانک مرکزی، به تحلیل مهم‌ترین مسائل آن، مانند خلق پول از منظر اسلامی بپردازد. علاوه بر این، ابزارهای متعارف بانک‌ مرکزی برای سامان‌دهی سیاست‌های پولی و ارزی را نقد و ابزارهای جدیدی را جایگزین آنها می‌‌کند.

برخی ویژگی‌های این تحقیق، عبارت‌اند از:

ماهیت پژوهشی: تحقیق حاضر، مهم‌ترین مسائل بانکداران مرکزی را از منظر فقهی برکاویده و با استفاده از ظرفیت‌های فقه اسلامی، راه‌حل‌هایی را برای چالش‌ها فقهی موجود، ارائه کرده است؛ مانند عملیات بازار باز که ابتدا موضوع‌شناسی و سپس، احکام موضوعات آن استخراج شده است.

رویکرد آموزشی: این تحقیق، به دلیل خلأ شدید منابع آموزشی در حوزه بانکداری مرکزی اسلامی، سعی ‌کرده است زمینه استفاده از منبع درسی یا کمک‌درسی فارسی را برای دوره‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری در رشته‌های مرتبط فراهم کند.

رویکرد اجرایی: کتاب حاضر، در کنار مباحث نظری و فقهی مرتبط با موضوعات مختلف بانکداری مرکزی اسلامی، به ابعاد اجرایی و عملیاتی‌سازی بانکداری مرکزیِ منطبق با شریعت نیز توجه ویژه کرده است.