بازشناسی تاریخ آغاز پرداخت و دریافت خُمس؛ بررسی انتقادی دیدگاه بازتاب یافته در کتاب «مکتب در فرایند تکامل»

پرداخت خمس غنایم جنگی و دیگر درآمدها از واجباتی است که در قرآن مجید به آن تصریح شده است. بیشتر علمای شیعه بر این باور هستند که مطالبه و دریافت خمس از سوی اهل بیت(ع) و پرداخت آن از سوی شیعیان از صدر اسلام آغاز شده بود، اما نویسنده کتاب «مکتب در فرآیند تکامل» بر این باور است که این امر به عنوان یک واجب شرعی و به صورت نظام‌مند از اواخر دوران امامت امام جواد(ع) آغاز شده است.
مقاله حاضر، دیدگاه بازتاب یافته در این کتاب را با رهیافت تاریخی ـ حدیثی و با روش تحلیلی ـ اجتهادی نقد و بررسی می‌کند. هم‌چنین می‌کوشد، اثبات نماید که مطالبه خمس از سوی اهل بیت(ع) و پرداخت آن به وسیله شیعیان از زمان امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) وجود داشته است و در برخی از دوران‌ها به دلایلی مانند مشکلات امنیتی و معاف شدن شیعیان از پرداخت خمس، اشاره‌ای به آن در متون تاریخی نشده است.