موضوع:
بررسی تفاوت‌هاي جنسيتي از دیدگاه اسلام
عنوان کتاب: اسلام و تفاوت‌هاي جنسيتي در نهادهای اجتماعی
مخاطبان اصلی:
طلاب سطح 3 و 4 و دانشجویان مقطع ارشد و دکتری رشته مطالعات زن و خانواده
مسائل اصلی:
اين كتاب به بررسي ديدگاه اسلام در باب جنسيت با تأكيد بر دو پرسش زير مي‌پردازد:
اسلام كداميك از تمايزات اجتماعي و حقوقي زن و مرد را مي‌پذيرد؟
آيا اين تمايزات قابل دفاع عقلاني‌اند يا نه؟
اهداف:
اثبات عقلانی بودن تمایزات اجتماعی که اسلام بین زن و مرد قائل شده است.
نتایج:
مهم ترين نتايج اين بررسي به طور خلاصه از اين قرارند:
– وجود پاره‌اي تفاوت‌هاي طبيعي و داراي منشأ زيستي بين زن و مرد در ديدگاه اسلام مفروض است.
– در ديدگاه اسلام در كنار مجموعه گسترده‌اي از مشابهت‌ها، تعداد قابل توجهي از تمايزات اجتماعي و حقوقي بين زن و مرد پذيرفته شده است. ويژگي مهم اين تمايزات آن است كه ارتباطي با ارزش‌گذاري معنوي ندارند.
– آن دسته از تمايزات اجتماعي و حقوقي زن و مرد كه در ديدگاه اسلام پذيرفته شده‌اند، از نظر امكان توجيه و دفاع عقلاني به سه گروه قابل تقسيم‌اند:
1. تمايزاتي كه پيوند بسيار روشني با تفاوت‌هاي جنسي طبيعي دارند، مانند تمايز در حق تأمين نيازهاي جنسي؛
2. تمايزاتي كه ارتباطشان با تفاوت‌هاي جنسي طبيعي از وضوح كاملي برخوردار نيست، ولي دست كم به صورت يك ارتباط غير مستقيم، قابل فهم است، مانند تمايز در حق مديريت خانواده؛
3. تمايزاتي كه فهم ارتباط آنها با تفاوت‌هاي جنسي طبيعي بسيار دشوار است، مانند تفاوت در برخي فروض مسئله شهادت.
از سوي ديگر، در توجيه عقلاني تمايزات اجتماعي و حقوقي زن و مرد، سه خط استدلالي عمده وجود دارد كه به ترتيب با سه گروه ياد شده متناظرند:
1) استناد به تفاوت‌هاي طبيعي بين زن و مرد؛ 2) استناد به كاركردهاي مثبت تمايزات مزبور در سطح فردي و اجتماعي؛ 3) استناد به تعبد در برابر حكم شرع كه هر چند در ظاهر به معناي پذيرش غير مدلل حكم شرعي است، اما در واقع بر پايه‌هاي محكم عقلاني استوار است.
با توجه به اين سنخ بندي، در اين نوشتار بيشتر از شيوه اول و دوم استدلال يعني استناد به تفاوت‌هاي جنسي طبيعي و استناد به كاركردها بهره گرفته شده است.
ویژگی های ممتاز و انحصاری اثر:
مباحث اسلامی در باب جنسیت با این تنوع موضوعات و با لحاظ شبهات جدید فمینیستی در خلال مباحث، در منابع قبلی مطرح نبوده است.
دیدگاه های دیگر در مورد مسئله اصلی:
معمولاً کسانی که تحت تأثیر اندیشه فمینیسم هستند، با تحلیل های کتاب از نگاه ایدئولوژیک زاویه می گیرند.
محورهای پیشنهادی برای پژوهشگران:
بررسی های تجربی در زمینه ادعاهای دینی که در کتاب مطرح شده می تواند به غنای بیشتر مباحث اسلامی در حوزه جنسیت کمک کند.
محدودیت‌های پژوهش:
نبود پیشینه قابل توجه در بخش هایی از مباحث کتاب
نقد و بررسی
هیچ دیدگاهی هنوز نیست.