از چرایی تا چیستی معلمی: زندگی‌کاوی مبتنی بر خودشرح‌حال‌نویسی مشارکتی در بستر تعلیم و تربیت

چکیده:

هدف پژوهش حاضر کاوش چرایی ورود داوطلبان به حرفۀ معلمی و بازنمایی ماهیت آن در بستر زیست‌جهان و از دریچۀ نگاه دانشجومعلمان است. برای دستیابی به این هدف از روش خودشرح‌حال‌نویسی مشارکتی بهره گرفته شد و از نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی مکس‌کیودا برای تحلیل شرح‌حال‌ها استفاده شد. طبق نتایج، انگیزۀ داوطلبان از ورود به حرفۀ معلمی را می‌توان در چهار نوع دلیل «انتخاب سبک زندگی خاص»، «امتیازات شغلی»، «ترغیب اطرافیان» و «کارکرد اجتماعی» طبقه‌بندی کرد. همچنین، یافته‌ها نشان داد ماهیت و چیستی معلمی از چهار مفهوم «عشق»، «آموزش/ تدریس»، «پرورش» و «هنر برقراری ارتباط» تشکیل شده است. این نتایج نشان دهندة آن است که شناخت ماهیت معلمی از دید داوطلبان و بازشناسی دلایل و عوامل تأثیرگذار در ورود به حرفۀ معلمی باید بیشتر مدنظر متصدیان و کارگزاران تعلیم و تربیت قرار گیرد.