از خداانگاری امامان تا خداباوری نظام‌مند

چکیده:
حدیث «النّاسُ عَبِیدٌ لَنا…» از جمله روایاتی است که توسط امام رضا(ع) به منظور مقابله با انحراف عقاید بیان گردیده و پژوهش حاضر درصدد است با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی سندی و محتوایی آن بپردازد. در ابتدا، افراد موجود در اسنادِ حدیث، بررسی رجالی شده­ اند؛ سپس با تاکید بر اختلاف در معنای واژه «عبید» و شرایط سیاسی و اجتماعی دوران امام رضا(ع)، دو رویکرد «نگرش خداانگارانه به امامان:» و «نگرش تحقیرگرایانه» به عنوان اهدافی که حضرت درصدد نفی آنها بوده، ترسیم و تبیین شده­اند. در انتها نیز تبیین صحیح حدیث در قالب «نگرش واسطه هدایت بودن امامان:» ارائه شده است که بر اساس آن، از آنجا که در تفکر شیعی، امامان: پس از پیامبران: عهده­دار هدایت موجودات هستند و جهت ایفای این نقش خطیر از موهبت الهی «عصمت» بهره ­مند شده­اند، تبعیت از ایشان واجب خواهد بود.